Lần đầu tiên Sở Tài nguyên - Môi trường TP.HCM công bố danh sách các dự án bất động sản trên địa bàn đang thế chấp quyền sử dụng đất tại các ngân hàng cho các đơn vị, cá nhân được biết. Tính đến ngày 8/6 có 77 dự án trên địa bàn TP.HCM nằm trong danh sách này.
Danh sách này được công bố theo yêu cầu tại Công văn số 2043/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 30/5/2016 và Công văn số 6018/VP-ĐTMT ngày 27/6/2016 của Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố về việc rà soát tình hình thực hiện các dự án xây dựng nhà ở trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Liên quan đến việc rà soát các dự án thế chấp, trước đó, The Harmona là điểm nóng được dư luận nhắc đến vì ngân hàng bỗng dưng ra thông báo đòi căn hộ mà người dân đã vào ở khoảng 3 năm nay. Chuyện chủ đầu tư đã bán căn hộ lại còn mang đi thế chấp trái phép, đã được giải quyết sau đó. Tuy nhiên, hệ lụy của nó đối với niềm tin trên thị trường vẫn còn dư âm.
Để biến dự án mình đang quan tâm hoặc đã sở hữu có đang bị thế chấp ngân hàng không, khách hàng hãy tra cứu kỹ danh sách sau:
Các trường hợp người mua nhà tại dự án thế chấp căn hộ đã mua
Tại dự án Masteri Thảo Điền có 10 trường hợp, gồm cả người trong nước và nước ngoài đã thế chấp căn hộ tại Ngân hàng Thương mại Kỹ thương Việt Nam - Chi nhánh Sài Gòn từ năm 2015. Chẳng hạn trường hợp ông bà Chang Yin HSin - Phạm Thị Ánh Nguyệt đã cầm cố hai căn hộ T3-B12A-04 và T3-B12A-04 tại ngân hàng Indochina - chi nhánh Đồng Nai từ ngày 2/12/2015; Căn hộ T1-A05-02 của công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và vận tải Hoàng Nhân đã cầm tại Ngân hàng Bản Việt - chi nhánh TP.HCM từ ngày 11/11/2015.
Tại dự án chung cư cao cấp Homy Land 2 của công ty TM Giao thông Bảo Sơn, có 5 trường hợp là các công ty kinh doanh khác nhau đã cầm cố căn hộ tại nhiều ngân hàng trên địa bạn.
Một trường hợp khác là công ty TNHH Quốc tế Fleming Việt Nam đã cầm cố căn hộ ký hiệu T4 6A3 thuộc dự án The Krista tại ngân hàng Shinhan Việt Nam từ ngày 1/4/2014.
Minh bạch thông tin nhưng chưa đầy đủ
Vài ngày sau khi danh sách được công bố, nhiều phản hồi yêu cầu cần phải làm rõ mục đích của việc thế chấp.
Theo quy định tại khoản 1 điều 147 Luật Nhà ở 2014, "Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở được thế chấp dự án hoặc nhà ở xây dựng trong dự án tại tổ chức tín dụng đang hoạt động tại Việt Nam, để vay vốn cho việc đầu tư dự án hoặc xây dựng nhà ở đó”. Theo đó, việc thế chấp là bình thường trong trường hợp chủ đầu tư đã thế chấp dự án mà có nhu cầu huy động vốn để phân chia nhà ở theo quy định của pháp luật, hoặc có nhu cầu bán, cho thuê, mua nhà ở đó thì phải giải chấp trước khi ký hợp đồng huy động vốn góp, hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở với khách hàng; trừ trường hợp được bên góp vốn, bên mua, thuê mua nhà ở và bên nhận thế chấp đồng ý. Như vậy, khi thực hiện đúng các quy trình trên thì chuyện thế chấp dự án không có gì là nghiêm trọng.
Theo chia sẻ của nhiều chủ đầu tư, việc họ sử dụng dự án để thế chấp ngân hàng là nghiệp vụ tài chính bình thường, để đảm bảo cho nghĩa vụ phát hành chứng thư bảo lãnh của ngân hàng theo Luật Kinh Doanh Bất Động Sản. Tuy nhiên, sau khi thông tin dự án thế chấp được cơ quan quản lý nhà nước công bố, có nhiều khách hàng đã đặt mua căn hộ gọi điện về công ty, thắc mắc về vấn đề trên.
Sở TN-MT: “Thiếu thông tin để phân loại dự án”
Ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai, Sở TN-MT TPHCM cho biết, 77 dự án mà Sở TN-MT vừa công bố là những dự án đã có thông báo của Sở Xây dựng đủ điều kiện huy động vốn và kinh doanh, bán hoặc cho thuê nhà.
Đối với các dự án đang thế chấp ngân hàng nhưng chưa đến giai đoạn huy động vốn thì Văn phòng đăng ký đất đai sẽ không công bố để bảo đảm bí mật kinh doanh cho nhà đầu tư.
Trước ý kiến cho rằng nên phân loại và giải thích rõ mục đích thế chấp, ông Liên cho rằng, hiện Sở TN-MT cũng gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận thông tin này.
“Thông tin về các dự án thế chấp ngân hàng chủ yếu lấy từ đơn đăng ký tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc hợp đồng thế chấp nhưng mục đích thế chấp và khoản tiền vay là bí mật kinh doanh của ngân hàng nên Sở TN-MT không thể đưa vào được”, ông Liên nói.
Ông Liên cho rằng, các ngân hàng thương mại phải là đơn vị chịu trách nhiệm quản lý dòng tiền cho vay. Nếu đến thời điểm bàn giao nhà mà chủ đầu tư không thực hiện được thì ngân hàng phải chịu trách nhiệm. Hiện Sở TN-MT chỉ biết doanh nghiệp thế chấp dự án để đầu tư, còn việc doanh nghiệp đó sử dụng tiền vay thế nào, có đúng mục đích hay không thì sở không thể nắm rõ và kiểm soát hết được.
Hơn nữa, danh sách này được cập nhật vào ngày 8-6, từ đó đến nay cũng đã có nhiều căn hộ được giải chấp, nên mới xảy ra trường hợp doanh nghiệp bức xúc.
Trong thời gian tới, Sở TN-MT sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, Sở Tư pháp và Sở Xây dựng rà soát lại các dự án nhà ở xem tiến độ xây dựng và bàn giao nhà đến đâu để công bố, đưa lại thông tin minh bạch nhất cho người mua nhà. Ông Liên cũng nhấn mạnh, Sở TN-MT sẽ công bố lại thông tin ngay khi dự án có căn hộ được giải chấp.
Hầu hết các chuyên gia và chủ đầu tư dự án ủng hộ việc công bố thông tin dự án thế chấp và cho rằng điều này sẽ góp phần làm minh bạch thị trường bất động sản. Tuy nhiên, cần phân loại để không bị hiểu nhầm là doanh nghiệp đã mang dự án thế chấp ngân hàng mà còn bán cho khách hàng, Sở Tài nguyên & Môi trường khi công bố dự án thế chấp ngân hàng có thể phân làm ba loại, gồm: thế chấp để thực hiện quy định bảo lãnh theo quy định, thế chấp dự án để vay tiền nhưng đang hoạt động lành mạnh và doanh nghiệp thế chấp đang có vấn đề để không làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp đang làm ăn nghiêm túc.
Tổng hợp
